Recensie de Gelderlander

 

Premiere van `Ontspoord'

Hartverwarmend en ontroerend

door Ton Verbeeten

 

ARNHEM - Hartverwarmend. Ontroerend. Een lieve man, de het goed meent, maar zo zijn status heeft. Een lief meisje, dat die status niet heeft, maar wel alles wat hem nou juist ontbreekt: ongeremde hartstocht en ongewilde hardheid.

Twee volstrekt tegengestelde naturen. Toch houden ze verbl­indend veel van elkaar. Wie wil, mag denken, dat het om Marilyn Monroe en Arthur Mil­ler gaat. Wie voelt, weet, dat hij of zij daar zelf staat.

 

En dat laatste uitsluitend en alleen omdat Ria Ruiter en Joop van der Linden zo spelen, dat je jezelf wel moet herkennen. Hun grootse toneelstuk `Ontspoord', gebaseerd op `After the fall' van ,Arthur Miller ging gisteravond in premiere in het Arnhemse Saskia Theater.

Bloedheet was het daar, maar niemand die daar onder leed. Het publiek liet zich vol overtuiging meeslepen in het spel van de twee geliefden. En even­zeer door de big band van Guus Tangelder, die oorspronkelijke muziek met de exacte toets van de jaren vijftig van Michiel Braam speelde, en - last but not least - door de 'showgirls' van dansstudio Anique van Steen­bergen.

 

`Ontspoord' was zonder meer een schitterende voorstelling. Eerder maakte theatergroep Het Hof furore met 'Fortuna­to's', een groot gemonteerde voorstelling op basis van haar kleine theaterproduktie `Lust en Liefde'.

De nieuwe voorstelling van Het Hof is nog groter gemon­teerd, doet een nog groter be­roep op het publiek, maar spreekt bovenal veel en veel rechtstreekser aan. `Ontspoord' gaat recht naar het hart.

Tegelijkertijd is het een hart­veroverend, bruisend stuk mu­ziektheater, waarin alle cliche's die ik me maar kan herinneren onder uit de kast gesleurd wor­den. Het is de manier, waarop Ria  Ruiter, Joop van der Linden, Ruurt de Maesschalck, Wannie de Wijn, Sylvia Poorta, Mar­greet Blanken en Eelco Vellema

met die cliche 's omgaan. Zo, dat je je daar niet meer hoog boven verheven voelt, nu zijn ze echt van jezelf.

Liefde zonder schroom, zon­der terughoudendheid tegen­over beredeneerde liefde. Dat diepen de spelers uit. Soms lijkt dat op `Dynasty', maar als het er op aan komt op ons zelf. Dat maakt 'Ontspoord' juichend en schrijnend duidelijk.

En als ik het voor het zeggen en ik niet alleen, dan komt er binnenkort een album uit van Ria Ruiter.

 

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -

 

Recensie Arnhemse Courant

"Ontspoord' loopt van sjabloon naar drama

 

Theatergroep Het Hof/ Guus Tangelder Big Band.

Balletstudio Anique van Steenbergen

 

(Door Leo Vromans)

 

ARNHEM- Wie klagen er over warmte ? Tropisch was het gisteren het Saskia Theater waar de prem­iere ging van Ontspoord, een vrije bewerking van Arthur Millers „Na de zondeval" door Joop van der Linden. Beter zou het nog zijn, te spreken van een produktie, die enk­ele elementen uit Millers werk als uitgangspunt heeft. Wat ik gisteren zag was het begin van een reeks voorstellingen, tot en met 28 juni da­gelijks te zien, met uitzondering van donderdag 26 juni.

 

Het zou overdreven zijn, te zegg­en, dat die bijkans ondragelijke hitte ­in de zaal geen rol meespeelde. Voor spelers, musici en danseressen en zeker ook voor het publiek een testcase en het lijkt me eerlijk, dat mee te nemen in de beoordeling. Daarbij komt, dat het met de ruimte woekeren geblazen is gezien het aantal nogal ingrijpende change­menten. Als er iets heel duidelijk was dan is dat de alles of niets­ mentaliteit, waarmee alle betrokke­nen zich op deze produktie hebben gestort.

 

Naadloos

Tegelijkertijd dient men zich te realiseren, dat een dergelijke onder­neming het hebben moet van een naadloze samenwerking en timing. Het zal inmiddels niemand verba­zen, dat juist dit element nog niet helemaal uit de verf is gekomen. Dat kan onder de gegeven omstandighe­den ook niet, al was het maar omdat  er drie onafhankelijk van elkaar opererende „gezelschappen" zo maar ineens op elkaar ingespeeld moeten zijn. Schrijven over een pre­miere is in zulke gevallen dan ook zeer ondankbaar werk en ik moest me dan ook vijf minuten na het begin van de voorstelling voornemen, al die overwegingen te laten voor wat ze zijn.

Temeer, omdat Ontspoord alles in zich draagt om in de loop van de ko­mende dagen uit te groeien tot iets waar met meer dan gemiddeld ge­noegen naar te kijken en te luisteren valt. Er zal gestreefd moeten worden naar hechtere aansluiting van de verschillende scenes, de loop van de gebeurtenissen zal een vaster ritme moeten krijgen en de muziek, dans en spelfragmenten moeten vloeien­der gaan verlopen.

 

Ruim voldoende

Wat er nu reeds is was trouwens ruim voldoende om je een avond echt uit te voelen. Er wordt in dit verhaal over de opkomst en onder­gang van een zangeres (Marilyn Monroe) en haar verbintenis met een intellectueel (Miller zelf) aan­vankelijk volgens uitvergrote sja­bloons gespeeld. Dat werkt in zeke­re zin komisch maar erg veel valt er op de keper beschouwd niet te la­chen omdat de onafwendbaarheid van een herkenbaar menselijk dra­ma zich gaandeweg laat voelen. In de loop van de avond verstrakt het spel zich en groeit het uit tot een na­turalistische weergave van een noodlots-situatie waar negen van de tien relaties door vermorzeld wor­den. Het zijn variaties op het thema van het onvermogen, elkaar wezen­lijk te naderen met alle kortsluitin­gen die daar het gevolg van zijn.

Een sterrol voor Ria Ruiter (Mag­gie), die niet alleen meeslepend speelt maar ook als zangeres excel­leert. Verder een overtuigende Joop van der Linden als haar partner Quentin, die met al zijn intellect niet bij machte is, het natuurverschijnsel Maggie in goede banen te houden. Kleinere maar exact in de roos schie­tende rollen van Sylvia Poorta en Margreet Blanken, die beide in hun bijdrage antwoord geven op de vraag waarom veel mannen doods­bang zijn voor vrouwen, en trefze­kere uitbeeldingen van Wannie de Wijn (Joe), Jan van Eyndthoven (Lou), Eelco Vellema (toneelmees­ter) en Ruurt de Maesschalk (Mic­key). De laatste was tevens verant­woordelijk voor de spelregie.

 

Lekker los

De inbreng van de showdanseres­sen van Balletstudio Anique van Steenbergen was precies wat hij we­zen moest: lekker los van lijf en leden en met allure gedanst. Dat zag er zogezegd stimulerend uit.

Speciaal woord van lof voor de door Michiel Braam gecomponeerde muziek, die nu al bij de premiere fe­nomenaal door de Big Band van Guus Tangelder werd verdedigd, laat staan als de heren een paar avonden verder zijn . Je zou zweren, dat Braam in de Amerikaanse show­business zijn sporen heeft verdiend en dat Tangelder en zijn jongens even zijn komen overvliegen om te laten horen, hoe daar gemusiceerd wordt.

 

Al met al is Ontspoord een spekta­kel van jewelste. De voorstellingen beginnen om 20 uur en ze verdienen veel belangstelling want als gezegd, je voelt je er bij uit, temeer omdat Patricia Wijtenburg en George Deuss de hele avond doende zijn, het publiek tussen de scènes door van verfrissingen te voorzien.

 

ONTSPOORD

van en door Theatergroep Het Hof. Naar teksten van Arthur Miller .

Bewerking en decor; Joop van der Linden. Spelregie: Ruurt de Maesschalck

Met; Ria Ruiter, Margreet Blanken, Sylvia Poorta, Jan van Eijndthoven, Eelco Vellema, Wannie de Wijn,

Patricia Wijtenburg, George Deuss, Joop van der Linden en Ruurt de Maesschalck.

Composities: Michiel Braam. Dans: Balletstudio Anique van Steenbergen. Muziek; Guus Tangelder Big Band.

Licht; Dick Doezejager – Techniek; Ad van Hassel, Frans Rijkers en Ed Smit – Kostuums; Geke Oosterhof.

Wereldpremière 17 juni 1986, Saskia Theater Arnhem.

Joop van der Linden en Ria Ruiter in de prachtige voorstelling ‘Ontspoord’  die gisteravond in première ging in het Arnhemse Saskia Theater.