STARTPAGINA.
EMAIL.
HET THEATER.
EERDERE PRODUCTIES.
JOOP.

Tien mannen over de donkere kanten van de mensheid

 

Door MARTIN HERMENS

Zeventien acteurs in een toneelstuk van Theater Het Hof in Arnhem. Dat moet een record zijn. Met dank aan de eerder dit jaar overleden Ameri­kaanse auteur Arthur Miller. In zijn Incident in Vichy heeft hij zo­veel mannen nodig om zijn aan­grijpende verhaal te vertellen. Vichy ligt in het zuidoosten van Frankrijk. Dat deel van het land was tijdens de Tweede Wereldoor­log niet bezet door de Duitsers. Maar de ideeën van de bezetter vonden er wel weerklank. In zijn toneelstuk vertelt Miller het ver­haal van tien mannen die zijn op­gepakt. Ze weten niet waarom, maar voelen wel dat er iets drastisch verkeerd gaat lopen.

De enscenering is sober: een lan­ge bank tegen een grote, grauwe muur. Links de deur. naar het kan­toortje waarachter dingen gebeu­ren die we nauwelijks voor moge­lijk houden: Tien mannen wach­ten op wat er komen gaat. Ge­sprekken raken op gang. De ver­halen spreken elkaar meer dan eens tegen. Een enkeling vindt het maar moeilijk te geloven dat de nazi's de joden verbranden in ovens. 'Geloof niet wat ze vertel­len', luidt het wrange antwoord. Zelfs wanneer de harde realiteit langzaam doordringt, steken som­migen liever hun kop in het zand. Miller legt de spelers heftige teksten in de mond: Politieke inzich­ten, klassenverschillen en vooroordelen leggen de mannen het vuur na aan de schenen. Intussen verdwijnt de een na de ander van de bank: Op een zakenman en een edelman na. Hoe wrang.

De enscenering van Het Hof maakt dat je als publiek niet om deze mannen heen kunt. Alle aan­dacht gaat naar hun gesprekken in die grauwe omgeving Het is een merkwaardig gezicht, al die mannen op een rijtje in deze benauwende sfeer, pratend over de donkere kant van de mensheid. Een speler springt in het oog: Frans Gallè als de oude jood: Hij zegt geen woord, valt een keer op de grond en prevelt zijn gebeden. Tussen al dat gescherm met woor­den lijkt hij het grootste slachtof­fer, niet in staat om zich te verdedigen en daardoor, al haast verge­ten voordat hij wordt weggevoerd.

Het Hof maakt van Incident in Vi­chy een indrukwekkend, sober drama dat je naar de strot grijpt. Miller legt met zijn tekst de vin­ger op een zwerende wond die ook in onze tijd nog sluimerend doorettert. Het Hof geeft er een gezicht aan. En wel zodanig, dat deze voorstelling je niet onaange­roerd laat. Een knappe prestatie.

 

 

 

INCIDENT IN VICHY

Tekst: Athur Miller

Regie en decor: Joop van der Linden

Met; Roy Baltus, Erik Bok, Hans Karel Fienieg, Frans Gallé, Ben Hagemans, Theo Harmsen, Michiel Kerbosch,  Joop van der Linden, Thomas Olsthoorn, Donat Ontskul, Jochem de Rooi,

Bart Segers, Mars Teunisz, Dennis Veulings, Peter Wienia, Luytzen Woudstra.

Pemière: 17 juni 2005