Privédetective PHILIP DICKER

van Tony Dunham

Regie: Joop van der Linden

Met: Brit Vreenegoor, Joop van der Linden en Donat Ontskul

Première 30 november 2013

Recensie De Gelderlander november 2002

Cynisme detectiveverhaal amusant

Door MIEKE HENDRIKSE

Philip Dicker is een privé-detective die tussen de hoe­ren in een achterafsteegje zijn duistere kantoortje heeft. Hij probeert een mysterie te ontfutse­len. Een vreemd mysterie want 'er stinkt hier iets'. Maar dat kun­nen ook zijn sokken zijn, die'ie al drie dagen niet heeft verwisseld. Philip Dicker is onze hoofdper­soon. Hij vertelt en speelt in zijn eigen detectiveverhaal. Deze com­bi is apart want Dicker stapt soms, gewoon tijdens een scène, uit de gespeelde situatie om iets aan het publiek te vertellen. Wat hij van een ander personage vindt, bijvoorbeeld. Die doen uiteraard of ze niets horen.

Dicker is `cool'. „Bij jou voel ik me veilig", zegt de mooie vrouw dan ook. Hij is rustig en zonder opgehitste emoties vertelt hij over zijn ingewikkelde zaak. Af en toe filosofeert hij droogjes over za­ken als tijd, waarheid en hoe moeilijk mooie vrouwen het heb­ben. Joop van der Linden weet het personage Dicker zonder poespas - en daardoor sterk - neer te zetten. Hij relativeert er rustig op los en doet dit geloof­waardig amusant. De kijker wordt hiermee van begin tot eind betrokken in zijn verhaal.

En dan zijn er de clichés. De mooie vrouw: Ze draagt sexy kleding, verleidt en huilt krokodillen­tranen. De rechercheur: met le­ren jasje, accentje en losse hand­jes. Maar ook Dicker zelf is een wandelend cliché. Hij drinkt, observeert, drinkt weer en blijft cool. Hij voelt zich aangetrokken tot de mooie vrouw, maar houdt `een professionele afstand'.

Het stuk, geschreven door Tony Dunham, knipoogt naar de Philip Marlowe films. De zogeheten film noir. Het effect van dit geknipoog is grappig. Droge humor, terugkerende oneliners en voorspelbare personages. We kunnen ze goed `hebben' vanwege hun scherpe teksten en overtuigend spel. Dit houdt de kijker scherp. Het cynisme, waar de voorstel­ling mee doorspekt is, blijft inte­ressant. Het wordt geen moment vervelend of vermoeiend, wat een valkuil kan zijn bij voorstellingen met `een knipoog'.

Het verhaal zelf is niet bijzonder intrigerend. Hoe de verwikkelingen aflopen maakt in feite niet veel uit. Maar de manier waarop het verhaal verteld wordt, is en blijft verfrissend.

'Humphrey Bogart spookt in Theater Het Hof'

Ton Verbeeten over Philip Dicker:

Joop van der Linden heeft hem in zijn botten. Hij kijkt je iets van opzij aan... met een vleugje cynisme in zijn half dichtgeknepen ogen. Privédetective Philip Dicker steekt een filterloze sigaret op en je voelt: hier staat een man die het hart op de juiste plaats heeft, maar daar zelf helemaal niets van wil weten. Romantisch in hart en nieren is hij, maar hij verbergt dat onder een laag sarcasme. Het publiek rilt van genoegen om zijn oneliners en ziet met genoegen dat het vrouwtje dat zijn ontbijt van nicotine en bourbon komt verstoren niet weet hoe snel ze bij haar held op schoot moet. Tuurlijk, even later ramt een vette rechercheur met een stierenlijf hem in elkaar. Ook dat past precies. De schim van Philip Marlowe, zeg maar Humphrey Bogart zelf, beheerst het toneel van Theater Het Hof. Alles wat je als publiek nodig hebt om gnuivend te kunnen genieten van het ruim een halve eeuw oude stereotype van de PI (private eye), krijg je voorgeschoteld in de voorstelling Privédetective Philip Dicker. En of het nou een zak met poen, een stapeltje lijken, een zwart boek of een Maltezer valk is waar Dicker met gezonde tegenzin achteraan moet, het zal ons worst zijn. Mits Dicker doet wat hij moet doen: roken, drinken, een ‘professionele afstand’ bewaren tot de beauty die het op zijn diensten heeft voorzien, zich in elkaar laten slaan, een deal maken met een uiterst louche, internationaal opererend crapuul en uiteindelijk uiterst koel stukken slimmer zijn dan alle anderen. Dat doet Philip.

Joop van der Linden heeft hem in zijn botten zitten. Joop doet het niet alleen. Al bij haar eerste opkomst als mooie dame in nood wikkelt Brit Vreenegoor alle mannen om haar vinger. Allen, met uitzondering van Philip. Die is op zoek naar wat anderen de waarheid noemen. Hij relativeert dat begrip enorm, maar dat weerhoudt hem er niet van om zich ook enorm in te zetten om…, ja wat ook weer, eh, eh, … om de zaak op te lossen. En daarbij loopt the lady in distress hem uiterst elegant enorm in de weg. En dan is er het driedubbel overgehaalde rollenspel van Donat Ontskul . Als rechercheur Bruinsma deelt hij de klappen uit, waar Philip Dicker koeltjes met zijn linkervoet de maat voor aangeeft. Donat maakt van Bruinsma de meest stompzinnige dienaar van de wet ooit. Om even later, totaal in houding en van taal om te schakelen en lepe dikke man te spelen, bijna net zo leep als Dicker. Bijna…

En Theater Het Hof heeft het helemaal!

- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -